مصاحبه با رئیس ایرانی نشست تخصصی محیط زیست وتوسعه پایدار2024 ژاپن
پای توسعه پایدار بدون نخبگان اقتصادی لنگ میزند
دکتر علی محمدی پور
مصاحبه کامل جناب آقای دکتر علی محمدی پور در رابطه با انتصاب شایسته ایشان بعنوان رئیس نشست تخصصی توسعه پایدار 2024 ژاپن، از پایگاه خبری عجب شیر پرس و روزنامه سراسری عجب شیر در مورخه 5 دی ماه 1402 (ساعت 13:16) – کد انتشار الکترونیکی مصاحبه: 12411 بوده که از طرق لینک مصاحبه میتوانید به پایگاه خبری عجب شیر پرس (لینک مصاحبه کامل) مراجعه و یا فایل کامل روزنامه عجب شیر 5 دیماه 1402 را دانلود فرمائید.
جهت دانلود فایل کامل روزنامه سراسری عجب شیر5 دیماه 1402 همراه با مصاحبه کامل دکتر علی محمدی پور، کلیک فرمائید.
حجم: 6.14 مگابایت
عجب شیر پرس - انسانها به عنوان پدیدآورندگان سازمانها، ابزار و وسایل کار، تولید کنندگان و مدیران نه تنها حرکت روزمره اقتصاد را به پشتوانه کار خویش و با کمک این وسایل امکانپذیر میکنند. بلکه با پرداختن به امور پژوهش و تحقیق از یک سو تحرک اجتماعی و از سوی دیگر رشد و توسعه اقتصادی را باعث میشوند. دانش و علم بدون نقطه سنجیها و سئوال و جوابها و نقادیها هیچگاه نمیتوانست به رشد و کمال امروزی برسد و رشد آن نیز مستلزم برخورد نقادانه و بحث و جدالهای فراوان میباشد که امیدواریم این جرات و روش علمی در همه ما پدیدار شود. وجود یک چنین سوالاتی بدون جوابهای متعددی را در اذهان ایجاد میکند که پاسخهای مناسب و منطقی کارشناسان و متخصصین امر را میطلبد به همین منظور و برای کنار زدن پرده ابهام در این زمینه مصاحبهای را با دکتر محمدی پور اقتصاددان و استاد دانشگاه، ترتیب دادیم. که ماه عسل آن به قرار زیر است. دکتر علی محمدی پور، عضو تشکل علمی نخبگان وزارت نفت، استاد دانشگاه، پژوهشگر انجمن اقتصاد انرژی ایران، عضو انجمن علمی آموزش محیط زیست و توسعه پایدار ایران و عضو انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد است که به عنوان عضو هیئت تحریریه، کمیته علمی و تیم داوری ژورنالها و کنفرانسهای بین المللی در خصوص اقتصاد انرژی و توسعه پایدار فعالیت دارد. او تاکنون سه بار در سطح کشوری و دو بار در سطح منطقه ای، موفق به کسب مقام پژوهشگر برتر شده است. دستاورد درخشان و چشمگیر او به عنوان تنها ایرانی عضو کمیته علمی IEEA، در کسب عنوان رئیس نشست تخصصی با محوریت محیط زیست و توسعه پایدار در کنفرانس بین المللی IEEA 2024 در توکیو، نوید بخش ورود علمیتر و تخصصی تر پژوهشگران ایرانی به عرصه برنامه ریزی استراتژیک پایدار است. او معتقد است باید شرایط بهتری برای نخبگان در جامعه فراهم گردد تا آنها بتوانند در تصمیم گیریها نقش ایفا کنند، نخبگانی که با تحمل سختیها و مرارتهای فراوان، تنها انتظارشان این است که رد پایشان در نظام تصمیم سازی و تصمیم گیری دیده شود، نخبگانی که در مجامع علمی دنیا همچون تک ستارگانی در آسمان میدرخشند و مایه فخر ومباهات کشورشان هستندو میتوان از آنها برای رفع مشکلات در حوزه های مختلف استفاده کرد.
توسعه پایدار شامل چه مباحثی و به چه حوزه‌هایی مرتبط است؟
توسعه پایدار به عنوان یک مفهوم چند بعدی، در برگیرنده ابعاد اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و حتی سیاسی بوده که در آن کلیه موضوعات به طور همزمان و یا ترکیبی در ابعاد مورد اشاره، بررسی میشوند. عموماً فعالین و تجار تنها با در نظر گرفتن بعد اقتصادی، اقدام به اتخاذ تصمیمات مالی، تولید و سرمایه گذاری مینمایند ولیکن توسعه پایدار با پشتوانه دولتی و نهادهای بین المللی سعی مینماید آثار اجتماعی و زیست محیطی نامطلوب را همزمان با اتخاذ تصمیمات اقتصادی، به چالش بکشد.
برای سال 2024 میلادی، با کدامیک از کنفرانسهای بینالمللی مرتبط با اقتصاد انرژی و توسعه پایدار به عنوان عضو کمیته علمی و تیم داوری، فعالیت دارید؟
در رابطه با اقتصاد انرژی و توسعه پایدار برای سال 2024 با کنفرانسهای متعدد بعنوان عضو هیئت تحریریه، کمیته علمی و تیم داوری در حال همکاری میباشم. از جمله کنفرانسهای بین المللی: آنفورماتیک، محیط زیست، انرژی و کاربردها (IEEA 2024) ژاپن، مهندسی انرژیهای پایدار و تجدیدپذیر (ICSREE 2024) فرانسه، محیط زیست و انرژیهای تجدید پذیر (ICERE 2024) ویتنام، مرزهای مهندسی انرژی و محیط زیست (CFEEE 2024) نیوزلند، پیشرفت در تحقیقات انرژی پاک (ICACER 2024) فرانسه، مجمع بین المللی مهندسی انرژی پاک (FCEE 2024) ژاپن، علوم و مهندسی کاربردی (ASEFORUM 2024) ایتالیا، بازیافت و مدیریت زباله (WRM 2024) ژاپن و ...، و همچنین تداوم همکاری مستمر با سه کمیته تخصصی انرژی، محیط زیست و اقتصاد از آکادمی جهانی علمی، مهندسی و تکنولوژیکی (WASER) آمریکا (مقر مرکزی در شیکاگو).
با کدامیک از ژورنالهای بین المللی درخصوص اقتصاد انرژی و توسعه پایدار همکاری مینمائید؟
ژورنالها و فصلنامه هایی که به عنوان عضو کمیته علمی و یا تیم داوری با آنها همکاری دارم، به دو دسته کلی قابل تقسیم میباشند. یک سری از ژورنالها تخصصی و کاملاً مرتبط با مباحث اقتصاد انرژی و توسعه پایدار میباشند از جمله ژورنالهای: بررسی استراتژی انرژی (Energy Strategy Reviews-ISI q1) هلند، ژورنال بین المللی برنامهریزی و مدیریت انرژی پایدار (IJSEPM) دانمارک، برنامهریزی استراتژیک برای انرژی و محیط زیست (SPEE) انگلیس، تحلیل تکنولوژی و مدیریت استراتژیک (TASM) انگلیس و ... و همچنین گروه دوم ژورنالهای اقتصادی میباشند که در مورد مباحث اقتصاد انرژی و توسعه پایدار نیز مقاله میپذیرند. از جمله ژورنالهای: اقتصاد و تجارت اندونزی (JIEB)، اقتصاد و تجارت (Economics and Trade) انگلیس/ هند، ژورنال آسیایی اقتصاد، تجارت و حسابداری (AJEBA) هند/ انگلیس، ژورنال آسیایی اقتصاد، مالی و مدیریت (AJEFM) هند/ ایرلند، ژورنال بین المللی اقتصاد و تحقیقات مالی (IJEFR) پاکستان/ آلمان، ژورنال اقتصاد آمریکا (American Journal of Economics) آمریکا، ژورنال تحقیقات جهانی اقتصاد (JWER) آمریکا و ... همچنین با فصلنامه‌های تخصصی اقتصادی دانشگاه های پیام نور و تربیت مدرس (مورد تایید وزارتین) ایران نیز دارای سابقه همکاری میباشم.
کنفرانس IEEA از چه سالی فعالیت رسمی خود را آغاز نموده و شما از چه سالی، با مدیریت این کنفرانس همکاری علمی دارید؟
کنفرانس IEEA یکی از کنفرانسهای بین المللی مهم، ریشه دار و فعال در زمینه انرژی، محیط زیست و توسعه پایدار میباشد. همان گونه که مستحضرید توجه جدی سران دولتها به محیط زیست و توسعه پایدار از سال 2015 در عرصه بین المللی به وجود آمد. طی سپتامبر 2015، سران دولتهای عضو سازمان ملل متحد در نیویورک با تصویب دستور کار 2030 بر تعیین مسیری به سوی توسعه پایدار توافق نمودند. دستور کار مذکور حاوی 17 آرمان و 169 هدف بوده که میبایست اهداف عملیاتی کمی در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی تا سال 2030 در عرصه بینالمللی محقق گردند. در همین راستا نخسین توافق اقلیمی جهان نیز با حضور 195 کشور در اجلاس زیست محیطی پاریس در 12 دسامبر 2015 به تصویب رسید. حال آنکه کنفرانس IEEA، سه سال زودتر تحولات مورد اشاره یعنی از سال 2012، شروع به کار نموده است.
من حدود 5 سال است با این کنفرانس به عنوان عضو هیئت تحریریه، کمیته علمی و تیم داوری فعالیت مستمر دارم. در کلیه کنفرانسهای: IEEA 2020 هلند (آمستردام)، کنفرانس IEEA 2021-2 چین (طی دو دوره به صورت مجازی در شرایط کرونایی)، کنفرانس IEEA 2023 سنگاپور و کنفرانس IEEA 2024 ژاپن، به طور مستمر همکاری داشتهام. همچنین در حال حاضر 24 مورد داوری در خصوص کنفرانس IEEA در سامانه پابلونز (Web of Science)، ثبت و تاییدیه دریافت شده است.
به عنوان رئیس نشست تخصصی محیط زیست و توسعه پایدار در کنفرانس IEEA 2024 توکیو، چه وظایف و مسئولیت‌هایی بر عهده دارید و دستور کار نشست شامل چه موضوعاتی میباشد؟
در مجموع، همکاری برای تهیه محتوای علمی نشست (دامنه)، نظارت بر فرایند داوری کلیه مقالات مرتبط با موضوع نشست، استخراج بهترین مقالات و اولویت بندی آنها برای ارائه در روز نشست، از جمله مهمترین وظایف رئیس نشست قبل از برگزاری میباشد. اداره و مدیریت نشست، ایجاد هارمونی بین نطق های خود رئیس نشست با مقالات و محتوای سخنرانی پژوهشگران، نظارت بر فرایند پرسش از پژوهشگران و امتیازدهی داوران، تجمیع ارزیابیهای قبل از برگزاری نشست و ارزیابیهای بعد از ارائه مقالات و نهایتاً همکاری در استخراج بیانیه نشست، از جمله مهمترین وظایف رئیس نشست میباشند. در مورد تدوین دستور کار نشست، مدیریت برنامه ریزی شده و سیستماتیک بخش انرژی، ضرورت مقابله با گرمایش زمین، تسریع در جایگزینی انرژی-های تجدیدپذیر با سوختهای فسیلی و چگونگی سیاست گذاری عملیاتی در خصوص انتشار کربن صفر، از جمله موضوعات کلیدی اقتصاد انرژی و توسعه پایدار میباشند که حتماً در صدور نسخه نهایی دستور کار نشست لحاظ خواهدشد.
در خصوص بازتاب رسانه‌ای انتخاب شما به عنوان رئیس نشست تخصصی، توضیحاتی بفرمائید؟ و همچنین عکس العمل جامعه اقتصادی کشور و بویژه دانشگاهی چگونه بود؟
بازتاب این خبر در رسانه‌ها بسیار گسترده و فراتر از انتظارات بود؛ به طوری که سریعاً اقدام به نشر این خبر نمودند. در نتیجه بازتاب گسترده خبر در سطح شهر برخی مقامات استانی این انتخاب را تبریک گفتند.
بازتاب موضوع در جامعه اقتصادی و دانشگاهی نیز بسیار گسترده بود. طوری که اساتید بزرگ اقتصاد، در اولین ساعات انتشار خبردر قالب ارسال پیامک و از طریق نرم افزارهای پیامرسان، به من تبریک گفتند.حتی برخی اساتید دانشگاهی اقتصاد با ارسال نامه رسمی ضمن اعلام حمایت و تبریک، آن را سر آغاز راهی برای مهیا شدن شرایط برای ارتقای سیاست گذاری در عرصه محیط زیست و توسعه پایدار در کشورعزیزمان ایران، قلمداد نموداند.
با توجه به سوابق عضویت در کمیته علمی و تیم داوری ژورنالها و کنفرانسهای بینالمللی درخصوص محیط زیست و توسعه پایدار، چه توصیه‌ای برای پژوهشگران و دانشجویان علاقه‌مند دارید؟
با توجه به نگرانیهای زیستَ‌محیطی و گرمایش زمین، مباحث توجه ویژه به آلاینده های زیستمحیطی، برنامه ریزی در رابطه با حفظ منابع طبیعی همانند آب، هوا و خاک و نهایتاً مدیریت سلامت و کیفیت آنها، تقویت فرایند توسعه پایدار و برنامهریزی استراتژیک در مدیریت انرژی در حال حاضر از جمله موضوعات روز و بسیار پر اهمیت اقتصاد انرژی در سطح اقتصاد بین الملل میباشد، به طوری که عمده کنفرانسهای آتی جهان در علم اقتصاد به این موضوعات توجه ویژه دارند. لذا توصیه میکنم با توجه به شکاف دانشی موجود در بحث توسعه پایدار، پژوهشگران و دانشجویان اقتصاد و برنامهریزی شهری به طور تخصصی و ویژه به این موضوعات ورود نمایند.
لطفاً نکته نظرات خود را در خصوص وضعیت توسعه پایدار در ایران و روند آتی آن بیان نمایید؟
اقتصاد ایران در وضعیت نامناسب ازحیث شاخصهای اقتصادکلان، شاخصهای رفاهی ومعیشتی وکاهش خط فقر قرار دارد. مشکلات اقتصادی در کشور به حدی است که حتی فرایند توسعه و برنامه های توسعهای با کمترین دستاورد ممکن رها شده و در حال حاضر، اولویت اساسی کشور رفع مشکلات معیشتی مردم و برنامهریزی برای حفظ شرایط موجود و الگوهای زیست محیطی میباشد. در مجموع، معضلات اقتصادی ایران ناشی از سوء مدیریت، سوء سیاستگذاری و تحریم‌های ظالمانه میباشد. معضلات اول و سوم مربوط به توانمندی و قابلیت بخشی اجرائی و ارتباطات بینالمللی بوده ولیکن معضل دوم، دقیقاً مربوط به مهجور ماندن نخبگان اقتصادی کشور و عدم سیاستگذاری جامع، پایدار و منعطف با شرایط روز میباشد.
در مورد توسعه پایدار، سهم قابل ملاحظه ایران در گرمایش جهانی و تولید بسیار گسترده گازهای گلخانه ای در مقایسه با کشورهای مشابه، قرارگیری در آستانه نابودی منابع طبیعی و تخریب سامانه‌های زیستی، کیفیت بسیار نامطلوب هوا، عدم برنامه ریزی جامع در مباحث مدیریت بحران آب، کم آبی اقتصادی و قرار گرفتن در شرف فروپاشی آبی، پایین آمدن شدید کیفیت زندگی و سطح معیشتی مردم و ... از جمله موضوعات بحث برانگیز بوده که در مجموع سرمایه‌های انسانی، اجتماعی، اقتصادی و طبیعی کشور در معرض چالش جدی و آسیب قرار گرفته است. متاسفانه اوضاع نامطلوب مورد اشاره، در بخش انرژی نیز به مراتب نگران‌کننده و حاد میباشد. قیمت گذاری انرژی پایینتر از قیمت واقعی و جهانی آن، قاچاق و مصرف بیرویه انرژی به ویژه سوختهای فسیلی، عدم تاکید ویژه به مباحث زیست محیطی و برنامهریزی عملیاتی برای آن بخصوص در برنامه‌های توسعه ای کشور و مسیر سیاستگذاری دولت، وابستگی انکار ناپذیر تولید نیروگاه‌هابه سوختهای فسیلی (همزمان با گسترش مصارف داخلی بنزین و حتی فشار مصرفی گاز در فصول سرد) و گستردگی آثار مخرب اجتماعی و زیست محیطی ناشی از آن به سلامتی انسانها و نهایتاً عدم توجه و عدم برنامهریزی استراتژیک و سیستماتیک در بخش انرژی و توسعه پایدار، از جمله نگرانیهای مهم آتی کشور میباشد. بر این اساس، توصیه میشود کلیه متخصصین و نخبگان اقتصادی کشور در این عرصه حساس، احساس مسئولیت نموده و وارد عمل شوند. هر اقدامی در این خصوص میتواند زمینهساز دستآوردهای علمی بوده و منتج به نتایج مطلوب برای کشور گردد از جمله ارائه طرحهای پژوهشی کاربردی بویژه در حیطه انرژیهای تجدیدپذیر، پوشش شکاف دانشی موجود، حضور مستمر در کنفرانسها و نشستهای تخصصی، ایجاد نگرش سیستمی به مدیریت انرژی پایدار و نهایتاً کمک به فرایند سیاستگذاری داخلی (در بخشهای دولتی، خصولتی و حتی خصوصی). در پایان تاکید مینمایم غفلت از نخبگان اقتصادی کشور و عدم استفاده موثر از آنها، میتواند یکی از علل مهم مشکلات موجود کشور بویژه در حیطه معضلات ناشی از سوء سیاستگذاری علمی، اصولی و جامع باشد.